مراحل طراحی کلین روم ( clean room )

طراحی کلین روم

مراحل طراحی کلین روم ( clean room )

اتاق تمیز یا همان کلین روم، به اتاقی گفته می شود که هیچ گونه گرد و غبار و آلودگی در آن وجود ندارد. در این اتاق، تحقیقات علمی و آزمایش های مهمی انجام می شود. به همین دلیل، طراحی و ساخت کلین روم اهمیت بسیار زیادی دارد و باید توسط افراد متخصص انجام شود. مراحل طراحی و ساخت این اتاق، باید با دقت و به درستی و طبق اصول مهمی، انجام شود. اگر که می خواهید با این مراحل آشنا شوید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید. ما در ادامه مقاله مرحله به مرحله شیوه طراحی و ساخت این اتاق را برای شما عزیزان، به طور کامل و مفصل بیان خواهیم کرد.

مراحل طراحی کلین روم

اتاق تمیز ( کلین روم ) چیست؟

پیش از آن که بخواهیم شما را با مراحل طراحی و ساخت کلین روم آشنا کنیم، بهتر است که ابتدا به طور کامل با این اتاق آشنا شوید. همان طور که در ابتدا مقاله بیان شد، به اتاقی که در آن هیچ گونه آلودگی اعم از: گرد و غبار، آلاینده های شیمیایی، آلودگی های مختلف و … وجود نداشته باشند، اتاق تمیز می گویند. تمامی مواد موجود و هوای این اتاق، توسط دستگاه های مختلف کنترل می شود. لازم به ذکر است تا بدانید که در این اتاق تحقیقات علمی و آزمایش های مهمی انجام می شود. اتاق تمیز، دارای انواع مختلفی است که از نظر جریان هوا، دارای دو دسته است که شامل: اتاق تمیز با جریان لامینار و اتاق تمیز با جریان غیر لامینار می باشند.

تمامی افرادی که در این اتاق کار می کنند، باید پیش از ورود لباس های خود را از هر گونه آلودگی پاک کنند. این افراد، لباس های مخصوصی اعم از: کلاه، ماسک، دستکش، روپوش، و … می پوشند. علاوه بر این، تمامی افراد باید برای کار در این اتاق لباس کار و دستکش و … را ضد عفونی و استریل کنند. همچنین، هیچ یک از پرسنل این اتاق اجازه خوردن و آشامیدن و یا به همراه داشتن وسائلی همچون: لوازم آرایشی، دستمال کاغذی، خودکار، ماژیک و …. را ندارند.  

clean room

اتاق تمیز ( کلین روم ) چه کاربردی دارد؟

کلین روم یا همان اتاق تمیز، در صنایع مختلف، کاربردهای فراوانی دارد. در واقع، در سر تا سر جهان، برای تولید و ساخت ابزارهای مهم، از این اتاق استفاده می شود. برخی از صنایع که در کشور عزیزمان ایران برای ساخت محصولات خود از اتاق تمیز استفاده می کنند، شامل موارد زیر می باشند:

  • صنایع غذایی
  • صنایع فضایی
  • صنایع اپتیک
  • صنایع هوا فضا
  • صنایع میکرو الکترونیک
  • صنایع داروسازی
  • صنایع خودروسازی
  • خدمات پزشکی

استاندارهای لازم طراحی اتاق تمیز

افراد متخصص برای طراحی این اتاق باید استاندارهای لازم را بدانند. برای طراحی این اتاق، دو استاندارد کلی وجود دارد که شامل: استاندارد فدرال ایالات متحده آمریکا و استاندارد ایزو سری ISO 14644- 2 می باشند. این دو استاندارد، هر دو رابطه معکوسی را بین اندازه ذرات معلق هوا و تعداد آن ها به وجود می آورند. به همین دلیل، میزان این ذرات معلق در هوا در اتاق تمیز، هرگز به صفر نمی رسد.

به یاد داشته باشید که استاندارد ایزو نسبت به استاندارد فدرال، معروف تر و شناخته شده است. به همین دلیل، اغلب افراد در هنگام طراحی این اتاق، از استاندارد ایزو سری ISO 14644- 2 استفاده می کنند. البته، لازم به ذکر است تا بدانید که این استاندارد، بر اساس استانداردهای اتحادیه اروپا و آمریکا وضع شده است؛ به همین دلیل، این استاندارد بین المللی می باشد.

اصول طراحی اتاق تمیز

پیش از این که افراد متخصص این اتاق را طراحی کنند، باید اصولی را در نظر بگیرند. در واقع، آن ها با در نظر گرفتن این اصول، بهترین طراحی را انجام خواهند داد. برخی از مهم ترین اصول طراحی کلین روم، شامل موارد زیر می باشند:

  • هدف گذاری طراحی

اولین گامی که باید در اصول طراحی به آن توجه شود، هدف از طراحی است. در واقع، همان ابتدا باید بیان شود که این اتاق برای چه کاری ساخته می شود و هدف از ساخت آن چیست؟

  • تعیین حوزه فعالیت

پس از هدف گذاری، باید حوزه فعالیت اتاق تمیز مشخص شود. در واقع، محدوده و حوزه فعالیت در کلین روم باید به درستی مشخص تا افراد بتوانند طبق آن ها تجهیزات لازم را تهیه کنند.

  • تعیین مساحت مورد نیاز

افراد متخصص برای طراحی کلین روم، باید مساحتی که به آن نیاز دارند را مشخص کنند. در واقع، آن ها باید مساحتی را طبق حوزه فعالیت کلین روم، در نظر گرفته و تعداد پرسنل و … را طبق آن، انتخاب کنند.

  • بررسی جریان مواد

بررسی جریان مواد موجود در کلین روم، یکی از مهم ترین مسائلی است باید پیش از ساخت این اتاق، به آن توجه شود. افراد متخصص باید میزان جریان مواد لازم در هر اتاق را تعیین کرده و اتاق را به نحوی طراحی کنند که این موا،د کمترین میزان آلودگی را داشته باشند.

  • بررسی جریان تجهیزات و پرسنل

علاوه بر جریان مواد، در هنگام طراحی این اتاق، افراد متخصص باید به جریان تجهیزات و پرسنل این اتاق نیز توجه کنند. در واقع، این اتاق باید به نحوی طراحی شود که با کمک تجهیزات مختلف، آلودگی و آلاینده های شیمیایی آن تحت کنترل بوده و به کمترین میزان ممکن برسند. علاوه بر تجهیزات، باید لباس های پرسنل و ورود و خروج آن ها نیز تحت کنترل باشند.

  • تعیین محل دوش هوا

افراد متخصص باید در زمان طراحی، محل جای گذاری دوش هوا را نیز تعیین نمایند. زیرا، دوش هوا اهمیت بسزایی در این اتاق دارد و باید در چندین نقطه مختلف در اتاق هوا جای گذاری شود. در واقع، دوش هوا، وظیفه تصفیه کردن هوا را بر عهده دارد. به همین دلیل، باید نقاطی جای گذاری شود که بتواند هوای اتاق را به خوبی تصفیه نماید.

اتاق تمیز

مراحل طراحی و ساخت کلین روم

حال که به طور کامل با کلین روم آشنا شدید، ممکن است سوال کنید که این اتاق چگونه و توسط چه افرادی طراحی و ساخته می شود؟ همان طور که چندین بار در مقاله بیان شد، این اتاق، توسط افراد متخصص طراحی شده و سپس با کمک تجهیزات مختلف، ساخته می شود. این افراد، باید با دقت مراحل طراحی و ساخت کلین روم را انجام دهند که این مراحل، شامل موارد زیر می باشند:

این افراد ابتدا باید نقشه کلی این اتاق را طبق اصول مهمی که در بخش پیشین بیان کردیم، طراحی نمایند. آن ها باید پس از طراحی اولیه، به سراغ تهیه مکان مناسبی برای طراحی این اتاق رفته و بهترین مکان را با متراژی مناسب، تهیه نمایند. پس از تهیه مکان مناسب، باید به سراغ ساخت دیوارها و سقف اتاق رفته و این کار را طبق اصول طراحی، انجام دهند. در مرحله بعدی، باید پنجره ها و چهارچوب درب ها را اندازه گیری کرده و آن ها را نیز به درستی تهیه کرده و در جای خود قرار دهند. لازم به ذکر است تا بدانید که مرحله جای گذاری درب و پنجره ها، به دقت و توجه بسیار زیادی نیاز دارد؛ زیرا، اگر اندازه آن ها درست نباشد، هوا و آلودگی ها به راحتی از آن ها عبور کرده و اتاق را آلوده می کنند.

پس از جای گذاری دقیق و درست درب و پنجره ها، افراد متخصص باید برای نصب چراغ ها، فیلترها، دوش های هوا و … حفره هایی را در محل های مختلف، ایجاد نمایند. پس از آن، این افراد باید فیلترهای هوا، دوش های هوا و … را در جای خود قرار داده و کف سازی اتاق را آغاز نمایند. پس از جای گذاری تمامی قطعات، این افراد باید تمامی درزها کلین روم را بررسی کرده و در صورت نیاز آن ها را سیلیکون کاری کنند.

مرحله سلیکون کاری نیز اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا، اگر درزها به درستی پوشیده نشوند، آلودگی های می توانند به راحتی وارد کلین روم شوند. در مرحله آخر، افراد متخصص باید تمامی مراحل ذکر شده را با دقت بررسی کرده و از انجام صحیح تمامی مراحل، اطمینان حاصل کنند. در صورت اطمینان و عدم وجود مشکل، می توانند اتاق تمیز را به مسئول مربوطه تحویل داده و کار خود را به پایان برسانند.

هزینه طراحی کلین روم چقدر است؟

طراحی کلین روم، کار بسیار حساس و پیچیده ای است که به دقت بسیار زیادی نیاز دارد. به همین دلیل، طراحی آن هزینه بسیار زیادی را در بر دارد. در واقع، هزینه طراحی و ساخت این اتاق، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و نمی توان میزان ثابتی را برای آن در نظر گرفت. در واقع، می توان گفت که هزینه ساخت هر یک از اتاق های تمیز، با یکدیگر کاملا متفاوت می باشند. برخی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر روی هزینه طراحی و ساخت اتاق تمیز، شامل موارد زیر می باشند:

  • جنس پنل های استفاده شده در این اتاق
  • متراژ اتاق تمیز
  • تجهیزات استفاده شده برای طراحی و ساخت اتاق تمیز

 

خلاصه مطلب

ما در این مقاله سعی داشتیم تا شما عزیزان را به طور کامل و مفصل با اتاق تمیز و مراحل طراحی و ساخت کلین روم آشنا کنیم. افراد متخص باید تمامی مراحل ذکر شده را به درستی و با دقت طی کنند تا بتوانند اتاقی را بر اساس اصول بیان شده، طراحی نمایند. اگر سوالی در رابطه با این موضوع دارید و یا می خواهید با این اتاق بیشتر آشنا شوید، می توانید با همکاران ما در ارتباط باشید. برای برقراری ارتباط با همکاران ما و پرسیدن سوالات خود، کافی است تا با ما تماس گرفته و یا برای ما در زیر ین مقاله کامنت بگذارید.

ارسال دیدگاه